اگر روحیه هنری دارید و دوست دارید یک روز تعطیلتان را در فضایی آرام و مفرح بگذرانید بد نیست که سری به باغ موزه نگارستان بزنید. این باغ موزه زمانی کاخ و عمارت ییلاقی فتحعلی شاه قاجار بوده است. وی علاقه زیادی به تجملات و هنر داشته است و همواره در پی اضافه کردن اشیا و نقاشی های گران قیمت به این کاخ بوده است. اکنون این باغ تغییر کاربری داده و با داشتن موزه های چندگانه و کافی شاپ و رستوران محلی آموزشی-تفریحی برای گردشگران و خانواده ها محسوب می شود. در گوشه ای از باغ هم کافه ای وجود دارد که در آن حافظیه شیراز شبیه سازی شده و می توانید از حافظ خوانی در این قسمت لذت ببرید و برای لحظاتی خود را در حافظیه شیراز با همان حال و هوا تصور فرمایید. در بدو ورود با یک حوض چند ضلعی و گلدان های شمعدانی و درختان در هم تنیده مواجه می شوید. در کنار آن ها هنرمندان مجسمه ساز از تنه درخت خشکیده ای اثری هنری را به شکل چند پرنده خلق کرده اند.
تاریخچه و معماری باغ موزه نگارستان
باغ موزه نگارستان در سال 1222 به عنوان اقامتگاه تابستانی به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. در این باغ دو عمارت وجود دارد که به سبک کلاه فرنگی ساخته شده اند. 64 اتاق، 2 تالار آیینه، یک کتابخانه با سه سالن از مشخصات آن در زمان ساخت بوده اند. این اقامتگاه در وقت ساخت در بیرون از تهران واقع شده بود و شاه قاجاری آن را بسیار دوست می داشت و دائما در حال افزودن تزییناتی به این باغ زیبا بود. عمارتی با اتاق های آیینه کاری شده، گچ بری های زیبا، نقاشی های بدیع که با چلچراغ های زیبا مزین شده بودند در زمینی به وسعت 600 متر بنا شده بود. فتحعلی شاه همچنین دستور داد در ضلع شمالی باغ گلخانه ای را بسازند که بعد از اینکه در زمان ناصرالدین شاه تهران گسترش یافت جزیی از شهر زیبای تهران شد. در سال 1284 ناصرالدین شاه بعد از ساختن دو کاخ صاحب قرانیه و سلطنت آباد آنها را در اختیار کادر اداری حکومت قرار داد. در سال 1304 هم برای یکسال این باغ به طور کلی و عمارت هایش در اختیار وزارت عدلیه یا دادگستری امروز قرار گرفت. بعد از این که مظفرالدین شاه به مسکو سفر کرد و در آنجا از مدرسه کشاورزی مسکو دیدن کرد مدرسه کشاورزی را در این باغ دایر نمود و مدیریت آن را به یک اتریشی سپرد. در عمارت های جنوبی باغ هم یک مدرسه هنرهای زیبا به ریاست کمال الملک دایر کرد. کم کم باغ به دلیل استفاده علمی از آن رو به فرسودگی گذاشت و در سال 1307 وزرات ارشاد وقت، سه مدرسه در این باغ ساخت و به عنوان دانشگاه تربیت مدرس اختصاص داد. سید علی اکبر باغیان طراحی باغ را به عهده گرفت و یک مهندس روسی که در ایران زندگی می کرد نقشه دانشکده تربیت مدرس که به آن دارالمعلمین عالی می گفتند را با رعایت اصول معماری اسلامی طراحی و پیاده کرد. در سال 1315 برای دانشسرا کتابخانه ای ساختند که معاونت آن به عهده شاعر معاصر مرحومه پروین اعتصامی بود. موسسه دهخدا هم کلاس های زبان خارجی را در باغ دایر کرد. کلاس های عمومی دانشکده ادبیات نیز در این مکان دایر شد و در سال 1337 موسسه تحقیقات اجتماعی در این دانشسرا آغاز به کار کرد. از سال 1341 تا 1370 هم این دانشسرا در اختیار دانشکده علوم اجتماعی بود.
تاریخچه باغ موزه نگارستان در یک نگاه
1) به تخت نشستن محمد شاه قاجار و تاج گذاری وی.
2) به قتل رسیدن قائم مقام فراهانی وزیر محمد شاه در زیر زمین باغ دللشا در ماه صفر 1251 هجری قمری.
3) دایر شدن مدرسه کشاورزی در سال 1279 هجری خورشیدی به مدیریت داشر اتریشی به دستور مظفر الدین شاه.
4) دایر شدن مدرسه هنرهای زیبا به مدیریت کمال الملک در سال 1295 هجری خورشیدی.
5) در سال 1304 این عمارت به عنوان دادگستری مورد استفاده قرار گرفت.
6) در سال 1307 ساخت دانشکده تربیت مدرس.
7) در سال 1314 اولین فرهنگستان ایران در دانشسرای تربیت مدرس آغاز به کارکرد.
8) از سال 1335 موسسه دهخدا، موسسه آموزش زبان های خارجی و موسسه جغرافیا در این محل فعال بوده است.
9) از سال 1377 موسسه پژوهشی فرهنگ و هنر در باغ-موزه نگارستان شروع به کار کرد.
وجه تسمیه باغ
به این دلیل این باغ را نگارستان نامیدند که یکی از اتاق های آن نمایشگاهی از تابلوهای نقاشی نقاشان زبردست و به نام معاصر همان دوران از جمله عبدالله خان نقاش باشی، میرزا بابا نقاش و میرزا جانی نقاش کشیده شده است.
موزه های باغ نگارستان
تالار منیر فرمانفرماییان
در این تالار با نقاشی و نگارگری بر روی شیشه و کار با شیشه آشنا می شوید که اثر دست هنرمند معروف منیر فرمانفرماییان می باشد. که در موزه های معروف دنیا مانند متروپلیتن، گوگنهام و مدرن در شهرنیویورک به نمایش درآمده اند.
موزه مکتب کمال الملک
در این موزه آثار کمال الملک و شاگردان وی به نمایش گذاشته شده است.
تالار اسفرجانی
این تالار آثار اهدایی علی اسفرجانی است. در اینجا تابلوهای سوخت و 18 اثر مینیاتور و چرم که به وصیت ایشان به دانشگاه تهران اهدا شده است را می بینیم.
تالار مجموعه ملک الشعرای بهار
در این تالار دست نوشته های شاعر بزرگ محمد تقی بهار را می بینیم که به همراه اسناد دیجیتال به نمایش گذاشته شده است.
تالار جهانگیر ارجمند
در این تالار آثار نقاشی و مجسمه سازی استاد جهانگیر ارجمند به نمایش گذاشته شده که مجسمه های افراد معروف جهان توسط این استاد هنرمند ساخته شده اند که بیشتر آنان سیاستمداران می باشند.
ثبت ملی
این اثر در سال 1377 با شماره 2082 به ثبت ملی رسید.
دسترسی
وسایل نقلیه شخصی: از میدان بهارستان باید به خیابان دانشسرا و از آنجا به خیابان شریعتمداری وارد شوید تا باغ-موزه نگارستان را ببینید.
مترو: با استفاده از خط 2 مترو در ایستگاه بهارستان پیاده شوید و وارد خیابان دانشسرا شوید. در انتهای دانشسرا به خیابان شریعتمداری وارد شوید باغ-موزه نگارستان در ابتدای شریعتمداری است.
◉ آدرس: تهران، میدان بهارستان، انتهای خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمداری
.
منابع:
گوگل مپ | https://www.google.com/maps
ویکی پدیا فارسی | https://fa.wikipedia.org
توریستگاه | https://www.touristgah.com
سیری در ایران | https://seeiran.ir
